Giniba noong Martes ang isang maliit na furniture shop sa kahabaan ng C.P. Garcia Avenue matapos ang kaliwa’t kanang mga pagbabanta mula sa nagpapaupa, sa kabila ng kawalan ng demolition notice at pagbaba ni Vice Chancellor for Community Affairs Jerwin Agpaoa ng dalawang linggong hold-off order.

Pinangunahan ng mga Dela Pesa, ang pamilyang nagpapaupa sa pwesto, ang demolisyon na nagsimula dakong 11:30 n.u. Sa kalagitnaan ng ulan, halos pumagitna sa isang linya ng daan ang nabasang paninda ng mag-asawang Pedro Misa, 71, at Amalia Misa, 70, na yari sa kahoy gaya ng upuan, walis, at blinds.

Nadatnan ng rumespondeng si University Student Council (USC) Councilor Kristian Mendoza ang mga blue guard na nasa ilalim ng Office of the Vice Chancellor for Community Affairs (OVCCA), na hindi umawat at nanood lamang sa demolisyon kahit pa pinagpaliban na ito ni Agpaoa. Ayon kay Mendoza, ipinaabot ni Agpaoa ang pagpapatigil sa pamamagitan ng tawag.

Nasa lupang pagmamay-ari ng unibersidad ang negosyo ng pamilya Misa at ang bahay sa likod nito kung saan nakatira ang mga Dela Pesa.

Subalit giit ng mga Dela Pesa, siyam na buwan nang hindi nagbabayad sa kanila ng renta ang mga Misa, kaya’t pilit nang pinagigiba ng mga Dela Pesa ang estrukturang minsa’y nagsisilbing tahanan ng mga Misa. 

Sa pinanghahawakang dokumento ng mga Dela Pesa na pinirmahan ni Office of Community Relations (OCR) Director Annie Pacaña-Lumbao at ni Agpaoa noong Mayo 13, pinahintulutan ang pagsasauli sa unibersidad ng lupa sa pamamagitan ng paggiba ng mga nakatirik dito, na ayon sa pamilya ay garahe lamang nila. 

Nakasaad sa dokumento na wala nang maaaring umokupa sa lupa matapos ang demolisyon. (Airish Gale De Guzman/Philippine Collegian)

Hindi nakalagay sa kahilingan ng mga Dela Pesa na 10 taon nang hindi ginagamit ang garahe bilang paradahan ng kanilang taxi, at ngayon ay pagawaan na ng muwebles ng mga Misa.

Saad ng mag-asawang Misa, tumigil sila sa pagbabayad noong Setyembre ng nakaraang taon matapos ipabatid sa kanila ng isang pulis ng UP Diliman na libre at nararapat na walang bayad ang kanilang pag-okupa sa lugar sapagkat lupa ito ng UP. 

Maliban pa rito, hindi rin nakakaya ng dalawang matanda ang taas-singil sa renta na nagsimula lamang sa P3,000 nang bagong lipat sila rito, na naging P5,000 noong 2019, at P7,000 noong 2022. Laking-gulat ng dalawa kamakailan nang umabot sa P10,000 ang buwanang renta, sa kabila ng kawalan ng kasamang palikuran, tubig, at kuryente ng lugar.

Nakatala sa isang notebook ang mga binayarang buwan ng mga Misa mula 2019. (Airish Gale De Guzman/Philippine Collegian)

Sa loob ng halos 10 taon, naging takbuhan ng mga estudyante ng UP Diliman ang Misa Furniture Shop para sa mga proyekto at aktibidad na nangangailangan ng de-kahoy na mga produkto. Labis ang panghihinayang ng pamilya Misa sa ginibang estrukturang matagal nilang ipinundar, na ayon sa kanila ay bakanteng lupa lamang noon nang sila ay lumipat.

“Kahit man lang dalawang linggo, hintayin lang na malipat yung mga gamit,” ani Amalia. “Pero agad agad nilang sinira.”

Ilang buwan bago ang demolisyon, pinutol ng mga Dela Pesa ang suplay ng tubig at kuryente ng mga Misa, na nag-udyok dito upang umigib mula sa mga karatig na bahay at mag-ipon upang makapagtaguyod ng solar panel para sa ilaw. 

Ayon sa isang tauhan ng barangay na pumagitna sa dalawang pamilya noong araw ng demolisyon, naiakyat na sa OCR sa ilalim ng OVCCA ang sitwasyon, at ang tanging magagawa na lamang ng barangay ay mamagitan upang maiwasan ang girian ng dalawang panig. 

Bigo rin anilang dumalo sa mga diyalogo ng OCR ang dalawang matanda kaya umabot sa demolisyon ang alitan. Sa kabila nito, direkta pa ring kinokontra ng hold-off order ni Agpaoa at ng kawalan ng pirmadong demolition notice ang nangyaring paggiba.

Noong 2018, dinulog ng mga Misa sa Office of the Vice Chancellor for Administration ang kahilingang kilalanin ng UP ang kanilang furniture shop bilang lehitimong negosyo, bagay na tinanggihan ng opisina sa ilalim anila ng PDLC Memo 2017 - 3 na nagtatakdang dapat sumailalim sa ebalwasyon at pahintulot ng Board of Regents ang anumang paggamit sa mga lupa ng UP.

Nang lumapit naman kamakailan sa Diliman Housing Office ang mag-asawa upang ireklamo ang lubusang pagtaas ng renta, inilipat lamang ang kaso sa OCR dahil hindi bahagi ang pamilya sa mga nangungupahang saklaw ng opisina sapagkat self-built ang estrukturang ito.

“Tungkol naman sa pagpaparenta, opo bawal,” ani ng mga Dela Pesa sa panayam ng Kulê. “Pero lahat naman ng pwesto dito nagpaparenta.”

Bagaman pinagbabawal ang singilan sa mga lupang pagmamay-ari ng UP, marami pa ring nakalulusot dito bunsod na rin ng kawalan ng malinaw na direktiba, kasulatan, at interbensyon ng OVCCA hinggil sa isyu.

Tiniyak naman ng barangay na handa itong mag-abot ng tulong sa transportasyon ng mga gamit at paninda ng pamilya sa bahay ng isa sa mga anak nito sa Pook Daang Tubo. 

Subalit pangamba ngayon ni Pedro, na naggagamot pa para sa sakit na diabetes, ang kawalang kasiguraduhan ng mga susunod na araw ngayong nawala ang kanilang tanging pinagkakakitaan at lalo na’t tubong Bulacan ang mag-anak na lumipat lamang sa Quezon City upang magtayo ng furniture shop.

Maaari pang umapela ang pamilya Misa sa OCR hinggil sa naging desisyon nito, bagay na ayon kay Amalia ay handa nilang asikasuhin matapos ang paglilipat ng gamit. Saad naman ng mga Dela Pesa, hindi nila maipapangako ang kooperasyon sapagkat tapos na anila ang kanilang parte sa paggaod ng sitwasyon. 

“Walang wala talaga kami ngayon,” ani Amalia. “Yung ibang paninda namin inutang pa namin, naulanan na.” ●

Para sa mga nais mag-abot ng tulong pinansyal sa pamilya Misa, maaaring magbigay ng donasyon sa Gcash account ng kanilang anak na si Jennifer Misa: 09082518776